آینده پیش رو و ضرورت توجه به پیام رسان های بومی

انسان از بدو خلقت در پی انتقال پیام خود به دیگران بوده است و هر چه اندیشه انسانی پرواز کرده، این نیاز تشدید شده است. تا جاییکه با انقلاب  صنعتی، رسانه های جمعی را با اهداف گوناگون فراگیر نمود که امروز  همه آنها با وجود قدرت زیاد در انتقال پیام رسانه سنتی نامیده میشوند!

اگر دیروز کتاب، روزنامه، فیلم و رادیو و تلویزیون، آیینه بیان آرمانهای انسانی محسوب میشدند و قدرت صاحبان خود را بلامنازع میدانستند، امروز موج نوینی  به نام رسانه های فضای مجازی به وجود آمده است که به دلیل ویژگی هایی چون گذر از محدودیت های زمانی و مکانی،تعاملی بودن، شرایط آسان در دسترسی به محتواهای گوناگون و از همه مهمتر به قول «کاستلز » ایجاد جامعه شبکه ای متصل به هم، موجب حضور فعال حدود نیمی از جمعیت جهان از هر ملیت، نژاد، زبان، طبقه اجتماعی و با هر جنسیتی شده است تا به عنوان رسانه دار و رسانه ساز و کاربر و خدمت رسان و خدمت گیرنده، به جای مخاطب یک سویه به کاربری فعال تبدیل شوند که این امر موجب زایش قدرتهای جدید رسانه ای شده است.

امروز رسانه داران سنتی برای حفظ قدرت خود در مقابل قدرت احزاب و گروهای اجتماعی و حتی دولتها و تنظیم کنندگان روابط جهانی مجبور شده اند به موازات رسانه های سنتی از قدرت رسانه های نوین نیز غافل نشوند. «جوزف نای» نظریه پرداز و تحلیل گر، اینترنت و فناوری اطلاعات و ارتباطات را منشأ قدرت سازی در آینده میداند که نه تنها حکمرانان و دولت ها به آن توجه دارند بلکه سازمانهای مردم نهاد و احزاب و حتی کاربران از طریق آن قدرت مییابند.

اگر به آمار رسانه های نوین و تغییرات جهشی آن توجه کنیم، این نکته را درمییابیم که هر لحظه تأخیر در بکارگیری این فناور یها، عوارض زیادی برای جوامعی که در اندیشه حفظ فرهنگ، استقلال و سالم سازی اقتصاد و اجتماع خویش هستند، به وجود خواهد آورد. زیرا آینده قدرت در دستان حکمرانان، دولت ها و نهادهای مدنی است.که کلید فضای مجازی جوامع را در اختیار دارند. اگر دیروز نگران تحمیل فرهنگ، رواج کالای بی کیفیت  قاچاق و افزایش ناهنجاری اجتماعی از طریق ماهواره های بیگانه بودیم، فردا شبکه های اجتماعی با ادعای خدمت به کاربران در زیست بوم فضای مجازی در همه شئون زندگی فردی و اجتماعی یکه تازی خواهند کرد.اگر امروز دسترنج میلیاردها کاربر به صورت غیرمحسوس موجب افزایش ثروت صاحبانگوگل و فیس بوک و آمازون و تلگرام میشود، فردا دارندگان فضای مجازی تنظیم گران قدرت در همه ابعاد اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و حتی نظامی و امنیتی جوامع خواهند بود. این آینده نگاری، راهی جز بکارگیری فناوریهای نوین رسانه ای در کنار رسانه های سنتی باقی نمی گذارد.

در اولویت اول این بکارگیری به دلیل نیاز جامعه و گرایش مردم، توجه به پیامرسا نهای بومی قرار دارد. پیا مرسان بومی که ساده،ارزان، ایمن و پایدار در اختیار همه مردم باشد تا از طریق آن علاوه بر خدمات رسانه ای بتوانند زیست دوم خود را در آن سامان دهند، یعنی به راحتیبتوانند ارتباط با دیگر مردم، بخش خصوصی، نهادهای عمومی و دولتی برقرار کنند.

اگر چنین خدمتی برای مردم ایران فراهم شود، علاوه بر حفظ حریم خصوصی آنان در مقابل گرفتار یهایی که دیگران ممکن است به وجود آورند، امکان احقاق حقوق آنان توسط مراجع قانونی نیز میسر خواهد بود. اگر پیا مرسان بومی با شرایط پیش گفته درا ختیار مردم قرار گیرد، به عنوان مکمل رسانه های سنتی مانند رادیو و  تلویزیون، سینما و کتاب با دسترسی به برنامه های شاد و سرگرمی های متنوع و آموزنده تعاملی موجب افزایش نشاط جامعه میشود.علاوه بر این، پیامرسان بومی در فضای مجازی به عنوان خدمت دهنده ای ارزان، سریع و ایمن می تواند به جای خروج سرمایه عظیمی از درآمد مردم ایران به جیب بیگانه، موجب ایجاد کسب و کار در انواع رشته ها شود که می تواند به پیشرفت اقتصاد سالم، درو نزا و برون نگر و افزایش اشتغال پایدار برای هموطنان منجر شود.

امروز به دلیل فراگیر نبودن خدمات بومی در فضای مجازی از جمله شبکه اجتماعی و پیامرسان و متأسفانه حاکم شدن زیست بوم بیگانه در تمامی شئون زندگی فردی و اجتماعی، رفع محرومیت از این خدمات بومی سالم، ارزان،ایمن و پایدار ولی ساده و سهل الوصول باید به مطالب های عمومی از طریق رسانه ها از جمله رسانه ملی تبدیل شود. به امید عمومی شدن خدمات رسانها و پیا مرسانهای بومی در زیست بوم دوم ایرانیان.