تأثیر اخبار جعلی بر مخاطب مجازی
- شناسه خبر: 2824
- تاریخ و زمان ارسال: ۴ مرداد ۱۴۰۲ ساعت ۱۱:۴۹
- بازدید : 95
اخبار جعلی اطلاعات نادرست یا گمراه‌کننده‌ای است که به‌عنوان خبر ارائه می‌شود. این نوع اخبار اغلب باهدف آسیب رساندن به اعتبار یک شخص یا نهاد یا کسب درآمد منتشر می‌شود. برخی از کارشناسان اخبار جعلی را به دسته‌های زیر تقسیم‌بندی نموده‌اند.
کلیک طعمه
اخبار عجیب‌وغریب و تصاویر تحریف شده باعث کلیک بیشتر و اشتراک‌گذاری این نوع محتوا می‌شود. این دست از محتوا به خبرهایی اشاره دارد که عمداً برای جذب بازدیدکنندگان بیشتر سایت‌ها و افزایش درآمد تبلیغاتی برای صاحبان آنها طراحی شده‌اند.
پروپاگاندا
این کلمه به اخبار و محتوای نادرست یا تحریف شده‌ای اشاره دارد که برای گمراه‌کردن مخاطبان و ترویج یک برنامه یا تفکر سیاسی یا دیدگاه مغرضانه نوشته شده است.
روزنامه‌نگاری بی‌کیفیت
گاهی اوقات، روزنامه‌نگاران وقت کافی ندارند تا تمام حقایق را قبل از انتشار بررسی کنند که همین موضوع منجر به تبدیل اشتباهات واقعی به اخبار جعلی می‌شود.
سرفصل‌های گمراه‌کننده
گاهی ممکن است خبر یا محتوا به‌طورکلی درست باشد، اما از یک عنوان هیجان‌انگیز یا گمراه‌کننده برای ترغیب خوانندگان برای کلیک‌کردن روی آن استفاده شود. این موضوع می‌تواند منجر به ایجاد اخبار جعلی شود.
طنز و سرگرمی
برخی از اخبار جعلی به‌منظور سرگرمی منتشر می‌شوند. به‌عنوان‌مثال، در داستان‌های طنز از کنایه یا اغراق برای شوخی با سوژه استفاده می‌شود. این خبرها سعی در گمراه‌کردن مخاطبان ندارند، زیرا قرار نیست جدی گرفته شوند. پس مطالب طنز، اخبار جعلی نیستند.
اخبار جعلی اغلب از طریق وب‌سایت‌های خبری جعلی که در تلاش برای کسب اعتبار، اغلب از منابع خبری معتبر تقلید می‌کنند، منتشر می‌شود. طبق تحقیقات، رسانه‌های اجتماعی اطلاعات و ادعاهای نادرست را سریع‌تر از اخبار واقعی منتشر می‌کنند. اخبار جعلی به‌سرعت پخش می‌شوند؛ زیرا معمولاً برای جلب‌توجه و جذب احساسات طراحی شده‌اند، به همین دلیل است که اغلب محتواهای عجیب‌وغریبی را ارائه می‌دهند که خشم یا ترس خواننده را برمی‌انگیزند.
از دیگر انواع اخبار جعلی می‌توان اخبار به استفاده از Deepfakes اشاره کرد. اینها ویدئوهای جعلی هستند که با استفاده از نرم‌افزار دیجیتال، یادگیری ماشینی و تعویض چهره ایجاد می‌شوند. در این نوع ویدئوها تصاویر ترکیب می‌شوند تا فیلم جدیدی ایجاد کنند که رویدادها یا اقداماتی را نشان می‌دهد که هرگز واقعاً رخ نداده‌اند. نتایج می‌تواند بسیار قانع‌کننده باشد و تشخیص واقعیت و دروغ برای مخاطب دشوار است.
در شرایطی که روزانه هزاران خبر در شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ها منتشر می‌شوند، نکته مهم این است که بتوان اخبار جعلی را از اخبار و اطلاعات درست تشخیص داد. در این میان برخی راهکارها به شرح ذیل می‌باشند.
اولین راهبرد برای تشخیص خبر، تقویت ذهنیت انتقادی است. بسیاری از اخبار جعلی برای برانگیختن احساساتی مانند حساسیت‌های قومی و ملی، ترس یا عصبانیت نوشته می‌شوند. پرسش درون ذهنی درباره چرایی و هدف هر خبر مهم‌ترین راهکار در تشخیص سایر مراحل می‌باشد. بررسی منبع خبر، توجه به اعتبار خبرگزاری یا رسانه منتشر نیز می‌تواند گره اعتبار و اعتماد به خبر را به خوب باز نماید. خبرگزاری‌های جهانی حرفه‌ای دستورالعمل‌های سرمقاله و منابع گسترده‌ای برای بررسی واقعیت دارند، بنابراین اگر آنها نیز این خبر خاص را منتشر کردند، این نشانه خوبی است.
اخبار جعلی و گمراه‌کننده مربوط به درمان‌های پزشکی یا بیماری‌های مهم، مانند سرطان یا کرونا می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری نادرست افراد در مورد سلامتی خودشان شود. بسیاری از اخبار جعلی برای تحریک و تشدید درگیری‌های اجتماعی تولید و منتشر شده‌اند. وقتی طرف‌های مختلف یک بحث دلایل خاص خود را داشته باشند، منجر به دوقطبی شدن بیشتر جامعه می‌شود و می‌تواند بر نتایج انتخابات یا کنش‌های اجتماعی تأثیر بگذارد. رسانه‌های اجتماعی خصوصاً در عصر حاضر که دسترسی همه مردم به اینترنت بسیار آسان‌تر از قبل شده، فضایی برای انتشار اطلاعات نادرست و اخبار جعلی هستند.
